26 oktober 2021

Derde Culturele Roadtrip Flevoland

Een bus vol enthousiaste vmbo- en praktijkonderwijsdocenten en hun lokale culturele partners en cultuurmakers ging 26 oktober op pad voor de derde Culturele Roadtrip Flevoland. Vorig jaar gooide corona helaas roet in het eten. Dit jaar kon de dag zoals gepland doorgaan en werden het centrum van Zeewolde, Paviljoen De Verbeelding met het LandArt-kunstwerk Sea Level van Richard Serra, De Meerpaal en het Mechanisch Erfgoedcentrum in Dronten bezocht.

FleCk organiseert de Culturele Roadtrips Flevoland om docenten kennis te laten maken met culturele hotspots op het gebied van kunst, cultureel erfgoed en culturele industrie. Het doel is hun de mogelijkheden van deze hotspots te laten zien voor educatieve uitstapjes met de klas. Voor de tweede keer is ervoor gekozen sommige onderdelen samen met vmbo-en pro-leerlingen te beleven.

Bekijk het werkboekje dat we maakten bij de Culturele Roadtrip Flevoland 2021

Zeewolde en Dronten

De ligging van Zeewolde tussen water, bos en landbouw en zijn ontstaansgeschiedenis zijn uniek. Al in de bus van Lelystad naar Zeewolde nam Karel Wethmar, voormalig projectleider bij de rijksdienst en bij gemeente Zeewolde, ons mee in de historie van deze jongste gemeente van Nederland (1984). Beroemde architecten zoals Wim Quist (gemeentehuis), Sjoerd Soetens (Albert Heijn), Koen van Velsen (bibliotheek) en beroemde kunstenaars zoals Richard Serra hebben Zeewolde mede vorm gegeven. Diverse zichtassen door het centrum bepalen mede de woonstructuur van Zeewolde. Paviljoen De Verbeelding (René van Suuk) is prachtig gelegen in het Weteringpark en biedt uitzicht op het LandArt-kunstwerk Sea Level van Richard Serra. Kunstenaar Rob van den Broek nam ons in de Verbeelding mee in een enthousiast verhaal over de kracht van dit kunstwerk.

Daarna ging de reis naar Dronten. Na een heerlijke lunch kregen de deelnemers een kijkje achter de schermen van cultureel centrum De Meerpaal. De Meerpaal herbergt een kunstencentrum, een filmhuis, een bibliotheek en een theater. Het is ook een evenementenlocatie voor de bewoners van Dronten. Na afloop van de rondleiding door Margriet van Niejenhuis was er de keuze voor een workshop Theatervormen in de mentorles of een workshop Emotie fotograferen ter inspiratie voor het vak Culturele Kunstzinnige Vorming (CKV).

De laatste locatie die werd bezocht, was het particulier museum Mechanisch Erfgoed Centrum net buiten Dronten. Je kunt daar letterlijk van alles tegenkomen, van historische verbrandingsmotoren, stoommachines en locomotieven tot naaimachines, speelgoed, oude gereedschappen en een grote collectie landbouwwerktuigen. Een walhalla dus voor vmbo- en praktijkonderwijs leerlingen. Maar wat kun je met je kunstvaklessen met een locatie als dit?

Door de ogen van de leerling

Leerlingen klas 3TL van RSG Levant bereidden onder leiding van kunstdocent Tanja Hofland een kunst- en architectuurroute in het centrum van Zeewolde voor en ontvingen de gasten op actieve wijze op zes verschillende stations. De deelnemers kregen zo een indruk hoe je leerlingen op een betekenisvolle wijze inbreng kunt geven vanuit hun eigen belevingswereld in de vormgeving van een eigen excursie.

In het Mechanisch Erfgoed Centrum hadden we een programma voor pro-leerlingen van De Steiger in Lelystad – samen met een team van gastdocenten – samengesteld. De leerlingen kregen vijf workshops aangeboden die allen een relatie hadden met de collectie van het museum en een kunstdiscipline. Zo was er de workshop Verhalen vertellen (theater/taal), waarbij de leerlingen een voorwerp kozen dat ze aansprak en daarbij een verhaal gingen verzinnen en dat aan elkaar presenteerden. Of de workshop Muziekmachine maken (muziek) waarbij de leerlingen verschillende objecten uit het museum mochten gebruiken om er geluiden mee te maken en te gebruiken in een eigen bedacht ritmestuk. Of de workshop Vreemde machines (beeldende vorming) waarbij de leerlingen met houtskool verschillende vormen uit het museum uitvergrootten op papier en deze  vervolgens uitknipten en samenvoegden tot een collage, een nieuw kunstwerk. Of de workshop van machine naar kunst (techniek en beeldende kunst) waarbij de leerlingen een radio en een naaimachine uit elkaar haalden en van de onderdelen nieuwe kunstwerken gingen maken. Daar kwamen twee prachtige robots uit!

FleCk verwerkt alle resultaten van de dag, de lesmaterialen en de workshopbeschrijvingen tot een versie die beschikbaar wordt  gesteld aan scholen en het Mechanisch Erfgoed Centrum.

Meer opdrachten

De Culturele Roadtrip Flevoland is onderdeel van het co-creatietraject Studio VMBO voor vmbo- en praktijkonderwijsscholen. Dat betekent dat er behalve zien en ervaren ook altijd wordt geprikkeld en ontwikkeld. Alle opdrachten met leerlingen zijn voor deze dag samen met de docenten van de betrokken scholen ontwikkeld en werden ter plekke getest (prototypetest). De volwassen deelnemers konden in het Mechanisch Erfgoedcentrum de workshops observeren of meedoen aan een inspiratiesessie waarin ze met behulp van design-thinkingwerkvormen nadachten over welke kansen een locatie als het Mechanisch Erfgoed Centrum biedt voor een educatieve excursie en een lesproject. Ook konden zij samen met pro-leerlingen meedoen aan een workshop Opdrachtenboekje voor primair onderwijs maken. Met korte, flitsende opdrachten werden de deelnemers op pad gestuurd om de collectie en de beroepen van medewerkers in het museum te verkennen en vast te leggen met een polaroidcamera. Ook werden er doe-opdrachten voor basisschool leerlingen bedacht.

Evaluerend

Net als twee jaar geleden zat ook deze roadtrip barstensvolle inspiratie: door kennis te maken met de culturele hotspots en de variatie daarin, door de inleidingen die experts gaven, door letterlijk te ervaren en te zien hoe je de culturele omgeving voor leerlingen toegankelijk, interessant en leerzaam kunt maken en door met kunstvakcollega’s ervaringen te delen.